Geplande lezingen

Zie voor meer informatie https://www.krachtenwelzijn.nl/agenda

Lees hier het hele interview:

 Pas op voor de januaridip

De overgebleven oliebollen liggen in de vuilnisbak. Met een Nieuwjaarsduik spoel je de resten van een avond met te veel champagne van je af. Je begint fris en vol goede voornemens aan dit nieuwe jaar. Maar dan is daar ‘opeens’ die derde maandag van januari: Blue Monday.

Je nieuw gekochte hardloopschoenen heb je pas één keer gebruikt. En na drie weken groenvoer verlang je intens naar een groot stuk pizza. Dat kun je echter niet kopen, want je geld is op omdat december toch weer duurder uitviel dan de bedoeling was. Gefeliciteerd, je hebt allemaal ingrediënten voor de somberste dag van het jaar: Blue Monday. De dag waarop mensen zich het meest depressief voelen; de dag dat al die mooie voornemens als sneeuw zijn gesmolten onder de januari zon. Het goede nieuws: je kunt het voor zijn.

Blue Monday, dit jaar op 20 januari, is een begrip geworden, net zoals Black Friday. Wanneer je gevoelig bent voor prikkels verandert Black Friday vanzelf in Blue Friday, maar dat terzijde. Het fenomeen BlueMonday is niet wetenschappelijk bewezen. Toch herkennen veel mensen zich erin. Jannie Ligthart is coach en psycholoog. Vanuit haar praktijk in Heerhugowaard helpt ze mensen met allerlei soorten stressproblemen. Tevens schreef ze een boek over dit onderwerp: Ontdek je gebruiksaanwijzing. Hoe beïnvloed jij je spanning? Jannie heeft niet zoveel op met het begrip Blue Monday, al erkent ze dat mensen zich ’s winters vaak neerslachtiger voelen. “Als je al bevattelijk bent voor stemmingsproblemen dan is het niet zo waarschijnlijk dat dit gekoppeld is aan één dag. Een langere periode of terugkerende periode van neerslachtigheid is waarschijnlijker.”

Burn-out
Patricia Vaartjes*werkt als WMO-consulent bij een gemeente en is zo iemand die gevoelig is voor stemmingswisselingen. Haar gevoeligheid leidde eerder tot een burn-out. Dit keer was ze er op tijd bij. Ze volgde de  methode van Jannie om weer grip te krijgen op haar leven. Patricia: “Ik had haast geen energie en veerkracht meer en werd heel onzeker. Ik functioneerde steeds minder zoals ik zou willen. Door mijn eerdere burn-out herkende ik de symptomen en kon ik op tijd aan de bel trekken.”

De sombere januarimaand kan de welbekende druppel zijn voor mensen met stressklachten. Wat kan leiden tot overspannenheid of zelfs een depressie of burn-out, zoals bij Patricia. Voor de goede orde: een depressie is iets anders dan neerslachtig zijn. Jannie: “Het is goed om dat verschil te benoemen. Je vóelt je misschien depressief maar dat wil niet zeggen dat je depressief bent . Maar je kunt je wel knap lamlendig voelen.”

Patronen doorbreken
Als je je down voelt, kun je daarin zelf verandering brengen. Google maar eens op het woord dipje. De zoekmachine overlaadt je met tips om je neerslachtigheid te lijf te gaan: bewegen, gezond eten en zorgen voor een dagritme. Volgens Jannie kun je echter nog meer doen: namelijk op een andere manier naar je gedachten kijken. “Dan zul je bepaalde patronen ontdekken. Deze patronen zorgen ervoor dat je vaak zelf onnodig spanning creëert. Hierdoor kun je onder meer stemmingswisselingen ervaren. Veel klachten komen voort uit spanning of worden er erger door. Denk ook aan gedragsproblemen, lichamelijke klachten of piekeren. Door je patronen te herkennen en te leren wat je dan anders kan doen, ontdek je je eigen gebruiksaanwijzing”, gaat Jannie verder. “Als je die kent, heb je zelf de tools in handen om je weer meer ontspannen te gaan voelen.”

De praktische handvatten die Patricia van Jannie kreeg, hielpen haar goed. “De eerste keer was het nog één grote chaos in mijn hoofd. We zijn samen de boel gaan ontwarren. Dat gaf al enorm veel lucht. Ik zat zo in de knoop dat ik zelf geen overzicht meer had. Ik leerde ook anders naar mijn situatie kijken. Alles wat je denkt en doet is namelijk gekleurd door je verleden. Wat me daarbij ontzettend heeft geholpen is het klasje, wat Jannie ook in haar boek beschrijft.”

Klaslokaal
Het klaslokaal, of zoals Patricia zegt het klasje, is een metafoor die Jannie gebruikt  om inzicht te krijgen welke delen in jouw hoofd het hoogste woord voeren. Jannie: “Je zou jezelf kunnen zien als een verzameling verschillende ‘ikken’. Delen in jezelf die heel verschillende dingen belangrijk vinden. Dat kan voor spanning zorgen. Iedereen heeft bijvoorbeeld een innerlijke criticus, een speels kind, een zorgenmaker, een meningvormer en nog tal van andere ‘ikken’of delen in zijn klas zitten. Het probleem is vaak dat een van die delen te veel aan het woord is en een ander deel niet of nauwelijks. Er ontstaat een disbalans. In een gezonde situatie staat er een leraar voor je klas die voorkomt dat het deel dat de luidste stem heeft, het altijd voor het zeggen krijgt. Zo breng je rust in je klas, en dus in je hoofd.”

Patricia is inmiddels weer de oude. Of liever gezegd: een nieuwe, betere versie van zichzelf. Ze weet nu wat haar valkuilen zijn en is daartegen gewapend. Patricia: “Aanvankelijk stond ik sceptisch tegenover de hulp van een coach/psycholoog. Maar ik kón niet meer, ik hing met twee handen aan de rand. Nu ben ik heel blij dat ik de stap gezet heb. Mij krijgen ze er niet meer onder.”

Jannie Ligthart is donderdag 9 januari te gast bij de bibliotheek in Opmeer bij ‘Ontdek & Ontmoet’om vragen te beantwoorden over dit onderwerp. Op 18 januari geeft ze een lezing in 't Kerkhuys in Spanbroek en op maandag 20 januari 2020 een lezing in wijkcentrum De Horst in Heerhugowaard. Voor meer informatie: www.ontdekjegebruiksaanwijzing.nl.

*De naam van Patricia is om privacy-reden gefingeerd.

Door Myrke van der Does